Bergen op Zoom

Voorzitter, college, raad, belangstellenden op de tribune en via de BRTO- radio:

Alvorens de SP- fractie haar licht laat schijnen over de voorliggende meerjarenbegroting 2007-2011, overigens mooi en duidelijk vormgegeven, willen wij onze dank uitspreken richting het college en in het bijzonder de ambtelijke dienst, voor het toch nog tijdig verstrekken van antwoorden op onze vragen. Ook het ter beschikking stellen van de beheersbegroting wordt door onze fractie zeer gewaardeerd. Op deze manier wordt de complexe materie van de gemeentelijke financiën, ook op uitvoerings- en detailniveau, enigszins inzichtelijk gemaakt.
Dank hiervoor.

Toch ook even een puntje van kritiek, die met name de tijd- en werkdruk geldt, waar de voorbereiding op deze begroting onder gebukt ging.
Ter duiding van deze kritiek de maand oktober 2007 in vogelvlucht:
“ Op maandag 8 oktober werd de Raad het tweede concernbericht en deze meerjarenbegroting aangeboden. De deadline tot het indienen van schriftelijke vragen werd op 19 oktober gesteld. Want anders konden de antwoorden op deze vragen niet meer worden toegestuurd ter bespreking in de gezamenlijke commissievergadering van 29 oktober. Het gevolg was, dat met de lezing- en het samenstellen van schriftelijke vragen over beide stukken, de voorbereiding op de reguliere raad- en commissievergaderingen van oktober extra werd belast. En alsof het allemaal nog niet genoeg was, toeval of niet, werd op een bijzonder late termijn, het verregaande voorstel tot het inrichten van één regionale sociale dienst aangeboden. Het voorstel was aanvankelijk zelfs niet geagendeerd en stond derhalve ook niet op de agenda voor het presidium. Echter, de raad werd voorgehouden dat dit voorstel een spoedeisend karakter had, want de 4 deelnemende gemeenten zouden het bedoelde voorstel in hun raadsvergaderingen van oktober behandelen. Wetenschap achteraf leert dat Steenbergen en Halderberge de behandeling van het voorstel hebben doorgeschoven naar november, De gemeente Woensdrecht het voorstel in commissieverband heeft behandeld, en de gemeente Roosendaal het helemaal niet nodig vond om dit voorstel te behandelen. Kortom het spoedeisende karakter viel nogal mee. Wat niet meeviel was de enorme hoeveelheid werk en tijd, die met dit voorstel gepaard ging.
Naast voornoemde bezigheden werd de Raad in de voorbije oktobermaand ook nog verblijd met een grote hoeveelheid raadsmededelingen (door sommigen zelfs beschouwd als raadsbesluiten), een idem hoeveelheid emailverkeer, vergaderingen over de Zeeland, vergaderingen over Rood voor Groen, werkbezoeken en presentaties. Ook al wordt de begrotingsbehandeling een jaar van tevoren ingepland, zodat alle fracties weten waar ze aan toe zijn, dan toch nog lijkt het de SP- fractie een zinvolle gedachte om de werkdruk in de maand voorafgaand aan misschien wel de belangrijkste vergadering van het politieke jaar, te beperken. De SP- fractie vindt het kwalijk en jammer dat de voorbereiding op deze vergadering zo onder druk is geplaatst van een grote hoeveelheid werkzaamheden, die naar ons oordeel zeker te vermijden zouden zijn geweest. Wij vinden dat het beoogde samenspel tussen college en Raad slecht uit de verf is gekomen, en met name de Raad zichzelf een optimale voorbereiding heeft onthouden.

Voorzitter:

Hoewel de SP- fractie door persoonlijke omstandigheden niet aanwezig was bij de voorbereiding- en behandeling van de jaarrekening en het beleidskaderverslag, heeft zij de betreffende stukken bij de voorbereiding van deze begrotingsbehandeling alsnog aan nadere bestudering onderworpen. Bij één belangrijke constatering, die zonder meer van invloed is op deze meerjarenbegroting, willen wij toch even stilstaan. Wij lezen namelijk op blz. 9 van het beleidskader 2008/ 2011 de volgende opmerking: “ Tijdens deze collegeperiode worden diverse rijkstaken overgeheveld naar de gemeenten, waarbij de gedecentraliseerde gelden niet toereikend zijn voor de uitvoering van deze taken.”
Als de SP een dergelijke zin leest slaat ons de schrik om het hart. Want, wat heeft het Rijk nu weer voor ons, als bestuur en burger van deze gemeente, in petto. Wij zijn zeer bezorgd dat het dezelfde kant zal uitgaan als de ´succesvolle invoering´ (tussen aanhalingstekens) per
1 januari 2004 van de Wet Werk en Bijstand. De op stapel staande ´verdere´decentralisering van de Wet Maatschappelijke ondersteuning en de Wet Sociale Werkplaatsen dreigt eveneens getroffen te worden door bezuinigingsoperaties vanuit het Rijk. De gemeenten zijn of worden door Rijk volledig verantwoordelijk gemaakt voor de uitvoering van deze wetgeving, zonder dat hiervoor de benodigde gelden ter beschikking worden gesteld.
De vooraanname van het Rijk is dat gemeenten maatwerk kunnen leveren, waarmee ze dus automatisch goedkoper kunnen werken. Om de gemeenten niet te veel tegen zich in het harnas te jagen en tegelijkertijd te prikkelen, heeft het rijk de constructie bedacht dat overschotten op de jaarlijks verstrekte middelen kunnen worden toegevoegd aan de algemene middelen der gemeenten. Waarbij op te merken valt, dat gemeenten die deze systematiek omarmen, de daaropvolgende jaren worden beloond met een verdere neerwaartse bijstelling van rijksmiddelen. Hetgeen op den duur zal leiden tot grote tekorten op de gemeentelijke begroting of een vermindering van dienstverlening aan hen die dit nodig hebben. De SP wil uw Raad oproepen een signaal af te geven naar het Rijk om de decentralisatie van wetgeving te koppelen aan voldoende geldelijke ondersteuning vanuit het gemeentefonds. Wij zullen hiertoe de motie indienen, die wij vorig jaar als gemeenteraad hebben ontvangen van de gemeente Reimerswaal.

De inhoud van de begroting en onze reacties:

Programma 1 Bestuur – Omdat wij niet gecharmeerd zijn van hoge bestuurlijke kosten, nemen wij met instemming kennis van de toegezegde gefaseerde structurele aanpassingen op het budget voor de organisatie. Wij zullen het college aan haar toezeggingen houden.
Hoewel geen wezenlijk onderdeel van deze begroting willen wij toch iets zeggen over de voorgenomen digitalisering van de raads- en andere gemeentestukken. Met name waar het de digitale archivering betreft. “ Ook al juicht de SP de vermindering van het papiergebruik van harte toe, toch is de SP geen voorstander van louter een digitaal archief. Als overweging geldt dat papier als duurzame gegevensdrager zich in het verleden voldoende heeft bewezen en de moderne digitale technieken dit nog maar moeten aantonen. Dus, daarom naast een digitaal archief, zeker ook een papieren archief. Wij willen het college oproepen, althans voor zover er in deze nog geen besluit ligt, mede gelet op de vrij geringe budgettaire belasting, hier blijvend gelden voor ter beschikking te stellen.”

Naast het instemmen met programma 1 kunnen wij eveneens instemmen met de voorgestelde financiering van de volgende programma´s, te weten 2, 4, 5, 6, 8, 9 en 13. Hetgeen overigens niet betekent, dat wij het inhoudelijk met alle onderdelen van deze programma´s eens zijn.

Bij de volgende programma´s wordt de SP al wat terughoudender:

Programma 10- Economie.
Op blz 55 van de begroting lezen wij dat het college ernaar streeft om het Werkloosheidspercentage van 10,1 % (cijfers eind 2005) eind 2008 uit laten komen op 6 %.
Een loffelijk streven. De SP is echter benieuwd hoe het college denkt dit streven te verwezenlijken? En welke financiële inspanningen hieraan zijn verbonden voor onze gemeente?

Verder wil de SP financiële grenzen stellen aan de revitalisering van het Vierkantje. De
€ 670.000, - voor de aankoop van het Stadshof, en een financiële injectie van € 200.000, - uit het fonds Investering Stedelijke Vernieuwing zijn voor ons voorlopig meer dan genoeg. De SP wil tot zekere hoogte best met het college meedenken om de verpaupering van het ´Vierkantje´ tegen te gaan, maar wij willen het college geen ´ blanco cheque´ geven, om met publiek geld het ondernemersinitiatief- en risico voor dit winkelgebied over te nemen.
Wij zouden graag van het college willen weten: “Hoelang- en met inzet van hoeveel middelen voor hen de kost voor de baat uitgaat?”

Programma 11- Ruimtelijke ordening
In een korte reactie op alle perikelen over het bouwen in het buitengebied, onder intimi beter bekend als ´Rood voor Groen´zou de SP in één enkele zin willen opmerken: Wij achten een verregaande verstening- en verstedelijking van het ´Buitengebied´zeer ongewenst. En zullen ons daar tegen verzetten. Zeker wanneer de bebouwing gepaard gaat met een groot ruimtebeslag voor de financieel beter gesitueerden.

Programma 15- Cultuur.

Bij dit programma willen wij de kanttekening maken, dat het overgrote deel van het budget naar de drie grote spelers op cultureel gebied gaat. Net als vorig jaar zou de SP er bij het college op aan willen dringen om in de toekomst tot een andere verdeelsleutel te komen voor het beschikbare budget, zodat de kleinere spelers binnen dit programma wat ruimer bedeeld worden. Verder willen wij de portefeuillehouder en het college complimenteren, met de voortvarendheid en de bereidheid om een poppodium in te richten.
.
Programma 16- Gronden.

De SP- fractie vraagt zich af hoeveel financiële risico’s, de gemeente bij de verdere ontwikkeling van bedrijventerreinen en de bouw van nieuwe woonwijken nog kan nemen.
Wij zullen ons de komende jaren nader in dit zeer complexe dossier verdiepen.

Verder vinden wij de verkoop van gemeentelijke bossen, benoemd in het meerjarenprogramma Grondbedrijf, in deze gerelateerd aan de herontwikkeling van de ´Heide´ onaanvaardbaar.

Het beleid- en financiering op de volgende programma´s baart ons ernstige zorgen:

Programma 7- Verkeer en Vervoer.

De SP is ook dit jaar nog altijd van mening dat er met betrekking tot de Herinrichting Openbare Ruimte Binnenstad veel geld bespaard zou kunnen worden, als het college en raad zouden kiezen voor een goedkopere en begaanbaardere variant van de bestrating. Wij hebben hiertoe in september een motie ingediend, die helaas niet werd ondersteund door deze Raad.

Bij het verwerpen van onze motie wist de portefeuillehouder de SP te vertellen dat bij de vaststelling van het Beleidskader een bedrag beschikbaar zou zijn gesteld van 4,5 miljoen Euro voor de Herinrichting Openbare Ruimte Binnenstad. Wij wijten het vooralsnog aan onze eigen onvolkomenheid, maar wij hebben deze financiering nog niet kunnen ontdekken in deze begroting. Wij zouden de wethouder daarom willen verzoeken aan te geven waar dit bedrag in de begroting is terug te vinden c.q. hoe deze financiering plaatsvindt.

Om de dure bestrating in de 11 e en 12e fase HorB te kunnen bekostigen moet het college putten uit de reserve parkeergelden. De SP acht dit niet verstandig, omdat er al voor
2 miljoen Euro ten behoeve van bewegwijzering naar de parkeergarages en de inrichting (bewaakte) rijwielstallingen in het centrum, zullen worden onttrokken aan deze reserve. Daardoor wordt deze reserve ons inziens onder grote druk geplaatst, en zullen toekomstige uitgaven m.b.t. het parkeerbeleid, zoals de vervanging van automaten, afschrijving en kosten van de parkeergarage, investering in het opknappen van de parkeervoorziening Joorenplein, mogelijkerwijze uitgesteld of erger niet meer uitgevoerd kunnen worden. Wij wijzen deze financiering dan ook af.

Verder hebben wij begrepen dat er onderzoek plaatsvindt naar de mogelijke verwijdering van het ´Scherm` aan de Halsterseweg, dat zijn beslag zou moeten krijgen
bij de openstelling van de A4. We zouden de wethouder willen vragen wat de kosten zijn van dit onderzoek? En wat de herinrichting van de Halsterseweg tot en met de kruising Boerenverdriet (Verkeersverdriet) gaat kosten? Verder vragen wij ons af of hier dekking voor is opgenomen in deze begroting,

Ook is de SP- fractie benieuwd naar de 3 miljoen Euro, die de gemeente heeft betaald voor de aanleg van de A4. Wordt dit geld teruggevorderd van Rijkswaterstaat, nu het tracé van de A4 is gewijzigd? Graag een toelichting van de portefeuillehouder.

Een korte mededeling aan de Raad: “ Voor de pilot ´ goedkoop openbaar vervoer’, gefinancierd door de provincie zal onze Bergse SP- vertegenwoordigster in de Provinciale Staten zich onverkort blijven inzetten.” Wij hopen op een positief resultaat.

Programma 3- Sociale Voorzieningen.

Hoewel wij bij de bespreking van dit programma vele onderwerpen zouden willen behandelen, zoals bv.
• De toename van het aantal werkende armen,
• De Individuele Reïntegratie- Uitkering
• De betaling- en inverdiencapaciteit van werklozen bij ‘Werk Voorop’.
• Enz….,

vinden wij, in deze de voornoemde onderwerpen doorschuivend naar de aanstaande
evaluatie van de Wet Werk en Bijstand (wat ons betreft het opnieuw vaststellen), dat we ook dit jaar de Reserve Werk en Inkomen opnieuw op de agenda moeten zetten.

Deze gedachte werd ons ingegeven bij de behandeling van het voorstel over het Shared Services Centre, onder het brede publiek inmiddels beter bekend als ´ Bergse Sociale Dienst wordt fusie ingerommelt ´. Bij de behandeling van dit voorstel werd de SP- fractie zeer onaangenaam verrast door de voorgestelde financiering van een duurbetaalde manager vanuit de reserve Werk en Inkomen. Het oneigenlijke gebruik van deze reserve, die is ingericht om doelen als armoedebeleid en toekomstige tekorten op het inkomensdeel WWB te bekostigen. (zie beleidsverslag 2007/2011 blz. 206, doel van deze reserve), dient naar onze mening een halt te worden toegeroepen.

Wij stellen voor, met inachtneming van de ondergrens van de reserve Werk en Inkomen, die naar onze mening voldoende garantie biedt voor slechte tijden, om de boventallige gelden en de renten op deze reserve te oormerken. En de gelden enkel en alleen ten behoeve van verbetering van de leef- en werkomstandigheden van de uitkeringsgerechtigden in te zetten.

Dan ook nog even een enkel woord over de WSW.
Aansluitend bij onze woorden over de decentralisatie van Rijks- taken, waaronder de WSW, zouden wij van de wethouder willen horen of hier in de meerjarenbegroting al rekening mee wordt gehouden? En, zo ja…. op welke wijze?

Programma 12- Zorg.
Het coalitieprogramma (blz. 10): “ in deze raadsperiode moet op diverse velden van de WMO, het beleidsmatige ambitieniveau worden bepaald. Daarbij is nu al duidelijk dat onze gemeente een zogenaamde nadeelgemeente is, hetgeen zal betekenen dat aan de Raad zwaarwegende keuzes zullen worden voorgelegd. Bij die te maken keuze geldt als uitgangspunt dat de zorgvragers niet de dupe mogen worden van veranderingen.”

De SP heeft vorig november ingestemd met de WMO- verordeningen, en de wethouder het voordeel van de twijfel gegeven. Deze twijfel is bij ons echter omgeslagen naar bezorgdheid. Bezorgdheid over het toenemend aantal klachten, die wij ontvangen over
:
het niet langer krijgen van de benodigde zorg tengevolge van de (her)indicatiestelling door het CIZ, Deze vindt veelal niet plaats via huisbezoeken, maar via telefonisch contact en wordt vaak als onzorgvuldig en ontoereikend ervaren. De ervaring in het land leert dat bij huisbezoeken, veelal zwaarder wordt geïndiceerd. In deze wordt de omzetting van Huishoudelijke Hulp 2 naar Huishoudelijke Hulp 1 minder toegepast. Waardoor er minder klachten ontstaan en meer mensen de zorg krijgen die ze feitelijk nodig hebben.

Als variant op de indicaties door het CIZ, zou de SP de Wethouder willen oproepen de mogelijkheid te onderzoeken of de indicatiestelling in deze gemeente via de thuiszorginstellingen kan plaatsvinden. De gemeente dient dan garant te staan voor de beschikkingen die door hun worden afgegeven. Het CIZ toetst achteraf of de beschikkingen wel terecht zijn afgegeven. =Wij spreken hier over het zogenaamde APK- model dat wordt gehanteerd in Leeuwarden.

Tevens willen wij haar aandacht vestigen op de variant die in
Wijk bij Duurstede wordt gehanteerd. Deze gemeente neemt in 2008 zelf vanuit haar nieuwe zorgloket, in samenwerking met huisartsen en andere hulpverleners, de indicatiestellingen in eigen hand. Volgens eigen zeggen, moet dit leiden tot betere toewijzingen, waarbij veel meer oog is voor de problemen en mogelijke overbelasting bij mantelzorgers. Verder regelt deze gemeente voor het ‘lichtere’ huishoudelijke werk een CAO- inkomen.

De SP hoopt dat de Wethouder op deze suggesties wil ingaan.

De inrichting van een WMO- reserve.
Volgens het 2e concernbericht (zie blz. 68) valt er binnen het product WMO over 2007 een overschot van € 1.135.404 te verwachten. Het voorstel van het college is om hier een reserve mee in te richten. De SP is hier op tegen. In plaats daarvan vinden wij het belangrijk dat het geld op het product blijft en wordt ingezet voor de cliënten die het nodig hebben..
.
PGB- tarief
Vervolgens willen wij de wethouder oproepen, om net als Drimmelen, de jurisprudentie van de rechtbank in Groningen te volgen en het PGB- tarief van € 10,87 minimaal gelijk te stellen aan het naturatarief.

Programma 14- Welzijn.

De SP vindt de ‘magere’ € 51.508, 00 als waardering, facilitering en ondersteuning voor het vrijwilligerswerk veel te weinig. Wij zouden graag zien dat dit bedrag substantieel wordt verhoogd. Zodat er, als tegemoetkoming in de kosten een vrijwilligersbijdrage kan worden verstrekt, als blijk van waardering voor de mensen die veelal dagelijks een hoge maatschappelijke bijdrage leveren .
Wij zouden op deze suggestie graag een reactie van de portefeuillehouder willen. ..

Vervangingsinvesteringen.

Wij hebben in de begroting gelezen dat de stemcomputers in 2010 aan vervanging toe zijn.
Hoewel wij een groot voorstander zijn van ICT- technieken, vinden wij de gebleken fraudegevoeligheid van de stemcomputer dusdanig zorgwekkend, en wij verwachten hier vooralsnog geen verbetering in, dat wij zeggen:
“ Stem Rood met een potlood.”

Tot zover de eerste termijn voorzitter.